Fulbaana 29,2013 Finfinnee

Mootummaan Wayyaanee aadaa, seenaa fi duudhaa ilmaan Oromoo ukkaamsuuf kan hojjetu ayyaana irreechaa 2013 irratti sakattainsa hedduummeessuun dargaggoota Oromoo yakkees mana hidhaatti ukkaaamse. Mootummaan EPRDF irreecha bara 2012 irratti dargaggoota Oromoo 200 ol diddaa kaasuuf jettu yakka jedhuun ukkaamsuun isaa kan yaadatamu bara 2013 kanas magaala Duukam keessatti jala bultiidhaa qabatee sakattainsa eegaleen Oromoota heddumminaan hidhaa jira. Ilmaan Oromoos uffata aadaa isin uffattan kan ABOti jechuun mana hidhaatti ukkaamse. Dargaggootni kunneen Godina Shawaa lixaa fi Horroo Guduruu irraa ayyaana irreechaa deemaa kan jiran magaalaa Geedoo,Gindebert fi Dukam irratti keellaa tolfachuun dargaggoota hedduu hidhaa akka jirtu gabaasi qeerroo addeessa. Galmee dargaggoota hidhamanii qeerroon faana bu’ee ni gabaasa.

Ammatti magaala Dukam irratti kanneen qabaman keessaa gariin,

1. Dargaggoo Tarreessaa Haayiluu Shawaa lixaa magaala Amboo irraa

2. Dargaggoo Fioomsaa Oljirraa Horroo Guduruu irraa

3.Biqilaa Dibaabaa Ambo irraa

4.Dasgodhaa Ittaanaa magaalaa Baakkoo irraa

Dargaggoowwan kunneen mana hidhaa waajjira Poolisii Bishooftuutti kan hidhaman yoommuu tahu isin mootummaa irratti dargaggoota kakaaftu malee ayyaanaaf hin dhufne jedhamuun qoratamaa jiru. Mootummaan wayyaanee hidhaa fi ajjeechaan ilmaan Oromoo gaaffii abbaa biyyummaa gaafatu kan dura dhaabbachuu itti kan fakkaate daran diddaa babalisaa jiraachuu qeerroon bilisummaa addeessa.

Fulbaana 28,2013 Adaamaa

Walga’iin Angawootaa OPDO kabinotaa Aanaa, Godinaa fi Oromiyaa akkasumas itti gaafatamtoota Wajjirotaa Secterotaa garaagaraa irraa walitti waamuun Adaamaa Galmaa Abbaa Gadaa jedhamu keessa itti akka L/Habashaatti Fulbaanaa 4/2006 irraa egalee hangaa Fulbaana 16/2006 Oromiyaa keessatti bakka bu’oonni Wayyaanee Muktar Kadirii , Abdulaaziz fi Asteer Maammoon guyyaa kudhanii oliif gaggeeffaamaa ture milkie dhabuun mormii guddaan miseensota OPDO irraa bakka bu’oota Wayyaanee irratti dhalachuun bu’aa tokkoo malee diddaa guddaan gargar kan bittina’an ta’uu Odeessii qabatamaa keessaa OPDO bahee saxilee jira.

Kayyoo fi qabxiin gurguddaa walga’ii dhoksaan gaggeeffaamaa ture kanaa qabxiilee gurguddaa sadii irraattii kan xiyyeeffaate ta’uu beekama, kanneen falmisiisoo ta’an keessaa warri gurguddaan.

1ffaa, Baha Oromiyaa keessatti saboota olla Oromiyaa irraa yeroo irraa gara yerootti Ummataa Oromooa irraatti fudhatamaa jiruun wal qabatee Somaaleen lafa Oromiyaa Harargee qabachaa jirtuu irraatti marii gochuu kan jedhuu.

2ffaa, ABO FDG nurraattii kaasaa jira, Ummaata mootummaa Ithyophiyaa irratti kakaasuun fincila qindeessaa jira, Dargaggooti Oromoo maqaa Qeerroo Bilisummaa Oromoo jedhuun biyyaa keessaa fi biyyaa Ambaatti of gurmeessuun sochii mirga Oromoo falmuu jedhuun mootummaa keenya irratti ummata kakaasaa jiru waan ta’eef kana dura dhaabbachuuf malaa fi tooftaa baafachuu.

3ffaa. Mormii yeroo irraa gara yerootti hordoftotni Amantaa Muslimaa Oromiyaa keessaattii nurraatti gaggeessaa jiraan dura dhabbachuu fi mormii isaanii duubaa humnooti adda addaa waan jiraniif saaxiluu fi marii irraatti gochuu kan jedhuu fi

4ffaa. Qaama hojii sekterotaa karooraan rawwaachuu xinxaluu.

Kanneen jedhan irratti marii guddaa gochuun walii galtee malee akka ka’an gabaasi kun ni ibsa. Kana keessatti qabxiin guddaa dhimma ABO irratti fuulleffate keessa hogganoota OPDO kan jeeqee fi mormii guddaa kaasee guyyoota lamaa oliif akka wal falmisiisaa oole beekamaa dha. Qabxii marii lukkeelee ilaachisuun yaadaa fi mormii kabinotaa Godinotaa fi Aanotaa irraa hogganoota OPDO irratti ka’ee dhiyaate keessaa gariin

Waa’ee ABO irraatti mormiin dhalatee, jira. kunis asiin fulduraa  maqaa ABO’n namoota sabboonummaa Oromoo qabanii fi  uumata itti akka farrummaatti labsaa dhaa turre,mootummaanis akkasum jechuun galmuma kana keessatti nuu ibsee hin turree?? Har’a deebi’een ABOn uumata nurratti kakasaa jira sochii godhaa jira yoo jennee barattootaa fi jiraataa Oromiyaa hunda yoo seeratti dhiheessaa jiraanne waanni kun deemee deemee numa warra OPDO iyyuu qofaa ni hambisa. ABOn bara kana nama osoo hin taane akeeka dha.Akeeka kana akkamiin uumata keessaa baafna yoo jenne waan matumaa hin dandayamne waan ta’eef mootummaan keenya if goyyomsuu osoo dhiifnee irra wayyaa dha. Yeroo barbaannu ABOn nama ijaara jenna,gaafa kaan ammoo ABOn hin jiru badeera jenna,yaada wal dhahaa akkasiin hamma yoom uumata sobaa jiraannaa???

Amma immoo ABO’n nu rakkisaa jira, nu duraa dhaabbaachaa jira, dargaggotaa ijaaree socho’aa jira, ummataa nurraa fudhachuuf, goolii kaasaa jira jennee yeroo wawwatnu ummaannii kaleessaa ABO’n hin jiruu jenneen sun maal nun jedhaa? jechuun gaaffii kaasaan, kanaaf nuti kanan uummataa keessaa deemnee salphinaa hin uffannu har’a ummaanni nu darbee deemee waan jiruuf nuti kanaan waan ololluu hin qabnu isinumti warri aanga’oo gurguddaa gadi bu’aa uummata itti himaa jechuun hogganotaa ol anoo OPDO akka Abdulaaziz fi Moktaar afaan fajjefaman.

Kana malees yaada mormii hirmatotaa irraa dhiyaate keessaa itti qabxiin ABO’n qofti maleef dhaadheeffaamee balaaleffatamaa ? Diinni akka G-7, Arbanyoochii fi Ogadeen maaliif akka diinaatti fudhatamanii mariin irraatti hin taasifamne jechuun gaaffin kaabinoota aanaa irraa ka’e guutummaa walgahichaa jeeqee akka turee odeessi keessa OPDO addeessa.

Ajandaan gama biraa  Waa’ee waraana Ogaadeen yeroo yeroon Wayyaaneenhidhachiifamee Oromoo ajjeesaa jirtuu fi lafa Oromoo fi qabeenyaa Oromoo samamaa jiruuf ilaalchisuun yaadaa mormii fi waldiddaa guddaatu dhalate. Innis yaadni garee Lammaa Magarsaa itti gafatamaa wajjiraa milishaa Oromiyaa duraanii kan yeroo amma Biroo Daldalaa Oromiyaa hojjechaa jiruu irraa dhiyaate naannoo ittisa Oromoo irraa gochuuf jecha tarkaanfii walfakkatuu fudhachuu qabna,daangaa keenyaa keessaa baasuu qabna jedhuu yeroo dhiyaatuu gareen Muktaar Kadir ammoo kun tasumaa ta’uu hin qabu jechuun mormii dhiyeessan.Nuti ajaja mootummaan keenya nutti kenneen malee akka naannoo Oromiyaatti ittisa mataa keenyaa gochuu hin dandeenyu jechuun yaada mormii kaasan.
Yaadaa gareen Muktar Kadir kun dhiyeessan Kabinotaa Godinaa Booraanaa Yabelloo, Gujjii fi Harargee irraa dhufaniin balaaleffatame, gareen kaabinotaa Godina Harargee, Booraanaa Yaabelloo fi Gujii yaadaa Lammaa Magarsaa dhiyeessee jabeessuun deggeruun ummanni Oromoo fi mootummaan naannoo Oromiyaa uummata Oromootti balaa dhufe ittisuu qabna.Yoo kana hin goonu ta’e faaydaan OPDO maalii? jechuun mormii guddaa dhiyeessaan. Kanumaan kan ka’e gariin kun walgahii kaabinoota OPDO torbaan tokkoof gaggeefame dhiisanii walga’ii cabsanii ka’an. Yeruma kana haala kanaan , Kanneen qajeelfama TPLFn masakamuu qabna jedhan kanneen akka Muktarii fi Abdullaaziz warra walgahii cabsee bahe duukaa bu’uun kara karaa kadhatanii ifaajja guddaan walgahiitti deebisan.

Kana irraa ka’uun sabbontotn Oromoo walga’icha irraa hirmaatan nuti Oromoonni hanga yoomitti dhiigni ilmaan Oromoo dhangala’aa? hanga yoomitti Obsinaa? Obsi nuu game, Angoo maaliis qabna waranaa? Erga duula Oromoo irratti banama ittisuu hin dandeenye,dhaloota Oromoo dhufaa darbaan ABO jennee hidhaa fi biyyaa ari’aa erga jiraanne aangoo fi gaafatamni nuti Oromoof qabnu kun maali?  Jechuun walgahicha irrati ifatti yaada dhiheeffatan.

Gama kaaniin qabxiin dhimma amantaa Isalaamaa fi gamaagama karoora hojii ilaalchoisuun yaadni dhiyaatee, qabxiiwwaan armaan olii mataa dabbaalotaa diinaa waan nanneesseef utuu sirnaan hin hubatamiin hafee kabinotaa Aanotaa, Godinotaa fi Oromiyaa walumaa galatti namota 1000 ol-n guyyotaa kudhanii oliif taa’amaa ture, fi walga’iin guddaan kun kan ETV fi Radiyoo Oromiyaa illee dabalee osoo hin darbiin wakkatameef bu’aa tokkoo malee diddaan guddaan waan jeeqameef gara fuula duraatti baallamamee adda bahuu gabaasi keessa OPDO irraa nu gahe addeessa.

Fulbaana 24,2013 Amboo

Godina Lixaa Shawaa Magaalaa Amboo irraatti guyyaa kaleessaa Fulbaana 23,2013 Guyyaa Ayyaanaa Alaabaa Ethiopia ykn kabachiifachuuf jecha  baatii tokkoo fulduraa uummataa dirqiin akka bahee kabajuuf ololaa kan ture guyyaa kalleessaa diddaa uummataa Amboo fi nannoo ishee kanneen akka Anotaa Gudar, Xiiqur Inciinnii, Dannoo, Calliyaa Geedoo, Midaa Qanyii Ballaammii, Iluu Galaan Ijaajjii, Gincii, Jalduu, Adaa’aa Bargaa, Meettaa Roobii fi Gindabarat fa’itti utuu hin kabajatiin hafuun Caasaan wayyaanee illee bakkotaa adda addaatti qoodaa irraa fudhachuu kan didaan ta’uun Wayyaanee rifaasisee jira.

Haala kanaan Mootummaan Wayyaaneen hidhatootaa fi poolisotaa of harkaa qabdu bobbaasuun uummataa akka dirqiin ummmata baasaniif ajaja dabarsanis uummaannii ajaja wayyaanee kanaa hin fudhannuu, ayyaannii alaabaa kun kan saboota Habashotaa waan ta’eef nu hin ilaallaatu, nuti alaabaa mataa keenyaa kan Oromiyaa ni qabna gaafaa Oromiyaan bilisomtuu faajjii keenyaa ol kaasuun kabajannaa malee fajjii diinaaf hin jilbeeffaannuu jechuun mana gadii ba’uu diduun wamichaa wayyaanotaa lagachuun jibbinsaa fi mormii sirna nama nyaataa wayyaaneef qabuu ifatti mul’isuun guyyaa kabaja wayyaanee kana salphisee jira.

Haaluma walfakkatuun Godinotaa akka Kibbaa Lixaa Shawaa, Jimmaa, fi Iluu Abbaa Booraa, Aanotaa garaagara godinotaa kanaa keessaatti uummaannii guyyaan kabajaa ayyaanaa alaabaa abashotaa ilmaan Oromoo fi Oromiyaa hin ilaallatuu jechuun ajaja dirqiin
guutamee Wayyaaneen dabarsituu hin fudhannuu jechuun walga’ii kabajaa ayyaana isheef wayyaaneen godinotaa fi aanotaa irraatti waamtee ummataa waraabuun karaa foddaa TV EPRDF ummaanni na jaalataa alaabaa keenyaa kabajaa jira, alaabaan keenyaa alaabaa bilisummaati jechuuf qophooftee ummataan duraa fashalaa’e. Qeerroon Bilisummaa Oromoo Alaabaan Wayyaanee kun alaabaa
gabroomsaaa kan mirgi dhala namummaa ittin sarbamee, kan mirgii amantaawwaanii itti sarbamee, kan bilisummaan Ummataa Oromoo fi ummatotaa biyyaattii ittin sarbamee fajjii garboomsaa ta’uu ummaannii keenyaa fi dargaggoonnii Oromoo kana hubatuun bakka hundaattii kabaja fajjii garboomsaa kana akka balaaleffaannuuf duraa dhaabbannuu, jechuun dhaamsaa uummataa Oromoo hundaaf bifa garaagaraan dabarsa.